Zachowek od spadku – dla kogo jest zachowek?

Zachowek od spadku – dla kogo jest zachowek?

Prawo do zachowku oznacza, że masz prawo żądać zapłaty określonej kwoty od osób, którym spadkodawca przekazał majątek.

Spadkodawca może dowolnie rozporządzać swoim majątkiem i przekazać go w spadku nie tylko osobie z kręgu najbliższych, ale także obcej, np. sąsiadowi czy przyjaciółce. Przepisy chronią jednak rodzinę, gwarantując jej prawo do części majątku.

Uwaga! Dzięki zachowkowi nawet jeśli małżonek czy dzieci zostaną pominięci w testamencie, osoba, do której trafi spadek, będzie się musiała nim podzielić.

Zachowek tylko dla najbliższych

Prawo do zachowku przysługuje przede wszystkim zstępnym (czyli dzieciom, wnukom, prawnukom) oraz małżonkowi. Należy się on także rodzicom, ale tylko wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił żadnych żyjących potomków. Dzieci dziedziczą niezależnie od tego, czy pochodzą ze związku formalnego, czy z nieformalnego.

Natomiast uprawnienia małżonka do zachowku zależą od tego, czy dziedziczyłyby spadek z mocy ustawy, czy nie. Na zachowek może liczyć tylko ten małżonek, który w chwili śmierci spadkodawcy pozostawał z nim w formalnym związku małżeńskim. Tak będzie nawet jeśli para od dawna ze sobą nie mieszkała, bo nastąpił trwały rozkład małżeństwa.

Natomiast rozwód wyłącza małżonka z grona spadkobierców ustawowych, a tym samym wyklucza roszczenie o zachowek. Zachowku nie otrzyma także małżonek, który w chwili śmierci spadkodawcy pozostawał z nim w separacji (orzeczonej sądownie) albo wobec którego spadkodawca wniósł uzasadniony pozew o rozwód z jego wyłącznej winy.

Prawo do zachowku nie przysługuje także osobom, które:

• zostały przez spadkodawcę wydziedziczone w testamencie;
• zostały uznane za niegodne dziedziczenia;
• zrzekły się dziedziczenia;
• odrzuciły spadek;
• otrzymały już od spadkodawcy darowizny o wartości co najmniej równej wartości przypadającego im zachowku.

Zachowek to nie zawsze połowa...

Panuje przekonanie, że wysokość zachowku odpowiada połowie wartości udziału, który przypadłby przy dziedziczeniu ustawowym. Tak jest zazwyczaj, jednak w przypadku osób małoletnich lub trwale niezdolnych do pracy zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.