Urlop wypoczynkowy – jakie mamy prawa i obowiązki?

Urlop wypoczynkowy. Prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika.

Prawo do wypoczynku ma każda osoba zatrudniona na umowę o pracę. Coroczny, płatny i nieprzerwany urlop to prawo gwarantowane pracownikowi przez kodeks pracy. Nie można się tego prawa zrzec, ani przenieść na inną osobę.

Kiedy udzielany jest urlop wypoczynkowy?

Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu pracownikowi w tym roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Wyjątkowo może to zrobić najpóźniej do 30 września kolejnego roku.

Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem, który pracodawca ustala w porozumieniu z pracownikami, mając na względzie ich potrzeby, ale także konieczność zapewnienia normalnego toku pracy zakładowi.

Przesunięcie ustalonego terminu z ważnej przyczyny jest możliwe, o ile nie zakłóci toku pracy w zakładzie, a pracodawca wyrazi na to zgodę. Urlop udzielany jest na dni, które dla pracownika są dniami pracy.

Można go podzielić na części, ale jedna z nich powinna trwać 14 dni.

Czy urlop wypoczynkowy może być przymusowy?

Pracodawca może wysłać pracownika na urlop, a ten musi z niego skorzystać w określonych okolicznościach. Może to zrobić wówczas, gdy pracownik pozostaje w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

Uwaga! Ale tzw. tarcza antykryzysowa 4.0 daje pracodawcy takie prawo również w okresie epidemii. Pracodawca może jednak wysłać pracownika jedynie na urlop wypoczynkowy, niewykorzystany przez niego w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni. Może to zrobić w innym terminie niż wynika to z planu urlopów, także bez zgody pracownika.

Kiedy pracodawca może odmówić urlopu?

Może to zrobić w sytuacji, gdy pracownik korzysta z prawa do tzw. urlopu na żądanie. Jego wymiar to maksymalnie 4 dni w każdym roku kalendarzowym. Żądanie udzielenia urlopu pracownik może zgłosić najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Pracodawca musi udzielić urlopu również bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowym urlopie macierzyńskim i urlopie rodzicielskim, jeśli pracownik o to zawnioskuje. Dotyczy to nie tylko matek, lecz także ojców, którzy korzystają z powyższych urlopów.

Jaka jest długość urlopu wypoczynkowego?

Dla pracownika, który jest zatrudniony na pełny etat będzie to 20 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, lub 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Okres zatrudnienia rozumiany jest zarówno jako okresy pracy (także poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu i sposób ustania stosunku pracy), jak i okresy kształcenia (w zasadniczej lub innej równorzędnej szkole zawodowej, średniej szkole zawodowej lub ogólnokształcącej, szkole policealnej i wyższej).

Przy zatrudnieniu na mniejszą część etatu wymiar urlopu proporcjonalnie się zmniejsza.