Jak zrzec się spadku po rodzicach?

Jak zrzec się spadku?

Zrzeczenie się dziedziczenia jest mało znaną możliwością, która pozwala na uporządkowanie swoich spraw majątkowych. Często myli się ją z odrzuceniem spadku. A to zupełnie różniące się od siebie sprawy.


Spadkobierca może odrzucić spadek dopiero, gdy umrze spadkodawca, a zrzeczenie się dziedziczenia jest możliwe za życia spadkodawcy.

Zrzeczenie się dziedziczenia, to bardzo dobry sposób na uniknięcie sporów o majątek w przyszłości. Nieraz jest to lepsze wyjście niż spisanie testamentu.
Dla przykładu: Ojciec dwójki dzieci, chciałby już teraz rozdysponować swoim majątkiem w ten sposób, że jednemu z dzieci dałby gotówkę, a drugie z dzieci  odziedziczyłoby dom.
Nawet, gdy zapisze on ten dom jednemu ze swoich dzieci w testamencie, to drugie będzie miało prawo domagać się zachowku. Oczywiście nie ma pewności, czy sąd przyzna zachowek, bo  część majątku po ojcu została przekazana w darowiźnie, które nie są wliczane do masy spadkowej.

Tak więc, bardzo dobrym rozwiązaniem jest tutaj zrzeczenie się dziedziczenia, które rozwiązałoby całkowicie ten problem.

Zrzeczenie się dziedziczenia

Zrzeczenie się dziedziczenia - umowa między przyszłym spadkodawcą i przyszłym spadkobiercą.

Umowa skutkuje tym, że ten, kto ją podpiszę, nie dostanie nic na podstawie  tego, że jest spadkobiercą ustawowym. W ten sposób zostanie także  utracone prawo do zachowku.

Uwaga! Jednak podpisanie umowy zrzeczenia się dziedziczenia, nie spowoduje utraty prawa do odziedziczenia tego, co zostanie zapisane w testamencie.

Umowa zrzeczenia się spadku

Gdy dojdzie do podpisania umowy zrzeczenia się spadku, to prawo do dziedziczenia zostanie także utracone przez dzieci czy wnuki przyszłego spadkobiercy. Utracą oni także prawo do zachowku.
Uwaga! Trzeba jednak pamiętać, ze spadkodawca i spadkobierca mogą się w tej  kwestii umówić inaczej, ale trzeba będzie to wówczas zaznaczyć w umowie.
Po sporządzeniu umowy zrzeczenia się spadku - sprawy majątkowe zostają raz na zawsze rozwiązane.  Dzieje się tak  dlatego, ze takiej umowy nie da się tak po prostu unieważnić (np. gdy  osoba, która ją podpiszę po pewnym czasie się rozmyśli).
Uwaga! Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy wyrażą na to zgodę obie strony (spadkodawca i spadkobierca). Umowa może ulec rozwiązaniu jedynie u notariusza.

Pamiętaj! Prawa do dziedziczenia nie można się zrzec na rzecz innej osoby (np. innego spadkobiercy).

Co trzeba wiedzieć o zrzeczeniu się spadku?

Umowa zrzeczenia się spadku będzie ważna, gdy spisze się w formie aktu notarialnego.

Notariusz za jej sporządzenie pobiera 244 zł oraz dodatkowo ok. 8 zł za wypisy.

Taka umowa może być zawarta ze spadkodawcą przez każdego ze spadkobierców  ustawowych, a więc przez osoby, które należą do kręgu spadkobierców,  których określa art. 931 i 932 kodeksu cywilnego. 

Przyjęcie lub odrzucenie spadku

Osoba, która została powoła do dziedziczenia, może złożyć deklaracje o prostym przyjęciu spadku lub z dobrodziejstwem inwentarza. Może także złożyć poświadczenia o jego odrzuceniu u notariusza jak i w sądzie rejonowym. Zarówno przy przyjęciu jak i odrzuceniu dziedziczenia istnieje alternatywna możliwość złożenia proklamacji w sądzie spadku.

Jeżeli chcemy złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku musimy pamiętać, że takie oświadczenie powinno zawierać:
  • imię i nazwisko spadkodawcy;
  • datę i miejsce jego śmierci oraz adres ostatniego miejsca jego zamieszkania;
  • tytuł naszego powołania do spadku;
  • wskazać treść złożonego oświadczenia, o przyjęciu spadku lub odrzuceniu spadku lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza;
  • wskazać wszystkie osoby o których wiemy, a które mogą należeć do spadkobierców ustawowych;
  • wskazać wszystkie testamenty, nawet wtedy jeżeli uważamy je za nieważne oraz wskazać miejsce ich złożenia i treść jeżeli jest nam wiadoma.

Dokumenty, które musimy posiadać przy składaniu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

  • wypis z aktu zgonu, jeżeli go nie mamy to prawomocne postanowienie sądu stwierdzające zgon lub uznające za zmarłego;
  • dokument stwierdzający naszą tożsamość, aby notariusz lub sąd mógł ją potwierdzić.
O decyzji przyjęcia lub odrzucenia spadku trzeba powiadomić każda osobę, która w oparciu o oświadczenie i przedstawione dokumenty jest powołana do dziedziczenia. Gdy nastąpi sytuacja gdy składamy deklaracje o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, który nie został  wcześniej sporządzony, sąd wyda decyzje o  przygotowaniu jego spisu.

Istniej dwie postacie składania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, oświadczenie można złożyć ustnie, a także pisemnie z urzędowo potwierdzonym podpisem. Jeżeli chcemy zrobić to ustanie, to robimy to przed sądem lub przed notariuszem. Gdy składamy je przed sądem, to sąd sporządza wtedy protokół z takiej czynności, gdy przed notariuszem to notariusz sporządza wtedy akt notarialny.

Kto ma prawo do zachowku?

Zachowek mogą otrzymać jedynie dzieci zmarłego, a gdy ich nie ma to wnuki, prawnuki oraz małżonek. Gdy zmarły spadkodawca nie miał dzieci i żony to o zachowek mogą strać się również jego rodzice. Jeżeli spadkodawca pozostawił po sobie testament tylko dla niektórych uprawnionych do spadku, rozdysponował swoim majątkiem za życia( częścią majątku), to do zachowku mają prawo wszystkie uprawnione osoby.

Zachowek nie należy się osobom, które zostały wydziedziczone w testamencie, albo gdy osoba powołana do spadku go odrzuci (w takiej sytuacji do zachowku uprawnione są jego dzieci i wnuki).

Zachowek nie należy się także osobie, która zrzekła się go w umowie notarialnej lub, gdy otrzymała go w formie darowizny za życia spadkodawcy.

Jeżeli chodzi o zachowek to można dochodzić swoich praw w ciągu 3 lat od ogłoszenia testamentu (po tym terminie prawo do zachowku ulega przedawnieniu).

Od momentu ogłoszenia testamentu osoby, które są uprawnione do zachowku, mogą się go domagać od osób, które otrzymały spadek (gdy zachowek zostanie wypłacony, powinno to być udokumentowane pokwitowaniem oraz oświadczeniem o zrzeczeniu się dalszych roszczeń).

Gdy osoby, które otrzymały spadek nie chcą wypłacić zachowku, osoba uprawniona do jego otrzymania, powinna skierować sprawę do sądu cywilnego, który jest właściwy dla miejsca zamieszkania spadkodawcy (powołujemy się wtedy na akta postępowania spadkowego podając sygnaturę akt).

Za sprawę o zachowek zapłacisz opłatę sądowa w wysokości 5 procent wartości zachowku, ale nie większą niż 100 tysięcy złotych.

Gdy sprawa zostanie wygrana, to zobowiązany do wypłaty zachowku powinien zwrócić (przynajmniej część) kosztów sądowych oraz koszty pomocy udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego.

Jeżeli opłata kosztów sądowych może przyczynić się do uszczerbku dla utrzymania danej osoby lub jego rodziny to sąd może zwolnić od ich opłaty.

Obliczając wysokość zachowku bierzemy pod uwagę schedę, która należałaby się w razie dziedziczenia ustawowego.

A więc:
  • Zachowek wynosi 2/3 wartości tego, co dana osoba otrzymałaby, gdyby dziedziczyła według reguł dziedziczenia ustawowego będąc osoba trwale niezdolną do pracy.
  • Zachowek w tej samej wysokości zostanie wypłacony dziecku, wnukowi, prawnukowi uprawnionemu do zachowku, który nie ma 18 lat.
  • W pozostałych przypadkach zachowek wypłacany jest w wysokości 1/2 wartości udziału w spadku.

Prawo spadkowe w praktyce z wzorami pism 

Czeka Cię sprawa spadkowa, złożenie pozwu o zachowek lub sporządzenie testamentu, a nie wiesz, jak sobie z tym poradzić? Oto poradnik, dzięki któremu SAMODZIELNIE załatwisz sprawy spadkowe i przygotujesz odpowiednie pisma (znajdziesz tu aż 10 wzorów pism, m.in. wzór testamentu, pozwu o zachowek czy wniosku o stwierdzenie nabycia spadku). Nie zwlekaj z załatwieniem spraw spadkowych – przekroczenie terminów może Cię kosztować dużo więcej niż ten poradnik! 
Dzięki poradnikowi Prawo spadkowe w praktyce z wzorami pism będziesz w stanie SAMEMU:
  • przeprowadzić sprawę spadkową i uzyskać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku,
  • sporządzić testament,
  • sporządzić pozew o zachowek,
  • przeprowadzić dział spadku,
  • rozliczyć się z urzędem skarbowym w sprawie podatku od spadku.
A to tylko najważniejsze zagadnienia. Zobacz, jaką jeszcze cenną wiedzę zawiera ten poradnik.

Komentarze

Czytaj także...