Jak zadbać o małżeński budżet domowy?

Jak należy "na wszelki wypadek" zadbać o małżeńskie finanse?

W przypadku nagłej choroby jednego ze współmałżonków, drugi może mieć utrudniony dostęp do wspólnych pieniędzy. Jeszcze więcej kłopotów związanych z finansami pojawia w przypadku śmierci jednego z małżonków.

Powinieneś zatem zadbać zawczasu, by w tragicznych okolicznościach nie musieć dodatkowo myśleć jeszcze o sprawach urzędowych. Musisz wiedzieć, no co zwrócić uwagę. 

Konto w banku 

Gdy konto bankowe należy do jednego z małżonków, to współmałżonek może zostać przez niego upoważniony do korzystania z tego rachunku (należy to załatwić osobiście w banku). 

Dzięki temu małżonek ma dostęp do pieniędzy, np. w przypadku choroby właściciela konta. 

W razie śmierci właściciela konta pełnomocnictwo automatycznie wygasa. Małżonek traci wówczas dostęp do rachunku. 

Gdy małżonkowie mają wspólne konto osobiste, oboje mają pełny dostęp do pieniędzy, a korzyści jest więcej:

• w razie zgubienia lub kradzieży współwłaściciel może zastrzec kartę drugiej strony;
• ponoszą tylko jedną opłatę za prowadzenie rachunku albo nie ponoszą jej wcale (bo wiele banków nie pobiera opłaty przy wyższych kwotach wpływów, czyli np. dwóch emeryturach);
• w razie śmierci jednego z małżonków najczęściej drugi nadal może korzystać z konta osobistego (to zależy od umowy zawartej z bankiem).

Uwaga! Współwłaściciele odpowiadają solidarnie ze wszystkie zobowiązania z konta, np. debety. 

Mieszkanie 

Po śmierci męża lub żony współmałżonek dziedziczy tylko cześć połowy mieszkania należącej do zmarłego (jaką część, to zależy od liczby spadkobierców). Może więc stracić swobodę dysponowania mieszkaniem - nie może go sprzedać albo przeciwnie - musi je sprzedać, bo tego domagają się pozostali spadkobiercy.

Najprostszym rozwiązaniem są testamenty obojga małżonków, w których każde zapisuje drugiemu swoją część mieszkania. Należy to zrobić w kancelarii notarialnej. Koszt - 61,50 zł (z VAT) za jeden testament.

Uwaga! Jeśli mieszkanie jest jedynym majątkiem, dzieci mają prawo do zachowku (jest mniejszy niż przypadająca im część spadku). Zachowek nie przysługuje, jeśli dzieci zostaną w testamencie wydziedziczone. Jednak można to zrobić tylko w trzech przypadkach (o szczegóły zapytaj notariusza). 

Ubezpieczenia

Powinieneś sprawdzić wszystkie polisy, jakie macie - mieszkaniowe, na życie, ze związku emerytów, grupowe kontynuowane z pracy itp. i umieścić je w wiadomym dla obojgu miejscu - w razie choroby lub śmierci nie trzeba będzie ich szukać. 

Lokaty terminowe 

Jeśli każde z małżonków ma oszczędności na własnej lokacie, w razie śmierci właściciela, pieniądze wchodzą w skład masy spadkowej, więc drugi małżonek uzyska do nich dostęp dopiero przy podziale spadku. 

Nie ma też możliwości uzyskania dostępu do pieniędzy np. w razie choroby właściciela lokaty. 

Przy wspólnej lokacie może być możliwe, by jeden właściciel je zerwał (to zależy od treści umowy) i wcześniej miał dostęp do pieniędzy. 

W razie śmierci jednego współwłaściciela 1/2 lokaty podlega dziedziczeniu - chyba że została złożona dyspozycja na wypadek śmierci. 

Dyspozycja na wypadek śmierci 

Należy ją złożyć w banku. Może dotyczyć wypłaty pieniędzy zgromadzonych na koncie i na lokatach. 

Można ją wydać tylko na rzecz najbliższej rodziny, tj. małżonka, rodziców, dzieci, rodzeństwa. 

Wysokość wypłaty (dla jednej osoby lub kilku) nie może przekroczyć 98 988,20 zł (stan na 20.03.2019 r.). Pieniądze z takiej dyspozycji nie wchodzą w skład spadku. 

Uwaga! Można ją złożyć tylko jeśli masz własne konto (nie wspólne). 

Małżonkowie w wieku emerytalnym

W razie śmierci małżonka zanim przejdzie on na emeryturę, część jego składek emerytalnych podlega dziedziczeniu. Są to składki z OFE oraz część składek z ZUS.

Składki w OFE:

• połowę dziedziczy małżonek (jeśli małżonkowie mieli wspólność majątkową);
• pozostała część przypada wskazanym osobom (to może być również małżonek);
• jeśli nikt nie zostanie wskazany składki wchodzą w skład spadku.

Składki w ZUS:

• tzw. pierwszy filar, który ma każdy ubezpieczony, nie jest w ogóle dziedziczony;
• dziedziczeniu podlega tzw. drugi filar (czyli pozostała część składek).

Zasady dziedziczenia są takie same jak w przypadku składek z OFE.  

Książki, które warto przeczytać 

Te książki warto przeczytać:

1. Inteligentne oszczędzanie»
W jaki sposób, wprowadzając jedynie kilka drobnych zmian, możesz zacząć oszczędzać naprawdę dużą sumę pieniędzy? Autor na własnym przykładzie pokazuje działanie zasady "ziarnko do ziarnka". Wykorzystaj jego techniki także w swoim życiu!

2. Budżet domowy pod ostrzałem»
Jak skutecznie zadbać o budżet domowy i finanse osobiste oraz jak mądrze wydawać pieniądze w czasie kryzysu?

3. Mądry dom, bogaty dom»
Mądry dom może zarobić dla Ciebie nawet 4800 zł rocznie. Jeżeli nie potrzebujesz tych pieniędzy ta książka Cię znudzi.