Jakie prawa ma pacjent w Polsce?
Prawa pacjenta w Polsce
Na początku należy wybrać lekarza pierwszego kontaktu. Przed tym wyborem sprawdza się, czy placówka, w której pracuje, jest oznaczona logiem NFZ, bo to oznacza, ze można leczyć się bezpłatnie.
Lekarza można wybrać jakiego się chce i gdzie się chce, bo nie ma rejonizacji. Składa się wtedy tzw. deklaracje wyboru, która można otrzymać w rejestracji i jednocześnie wybiera się pielęgniarkę (kobiety położną).
Lekarza rodzinnego można zmienić bezpłatnie dwa razy w ciągu roku, a każda kolejna zmiana będzie nas kosztować 80 zł (chyba, że jej powodem jest np. przeprowadzka).
Lekarza można wybrać jakiego się chce i gdzie się chce, bo nie ma rejonizacji. Składa się wtedy tzw. deklaracje wyboru, która można otrzymać w rejestracji i jednocześnie wybiera się pielęgniarkę (kobiety położną).
Lekarza rodzinnego można zmienić bezpłatnie dwa razy w ciągu roku, a każda kolejna zmiana będzie nas kosztować 80 zł (chyba, że jej powodem jest np. przeprowadzka).
To lekarz rodzinny będzie decydował o sposobie leczenia pacjenta.
Do jego obowiązków należy też:
W przychodni nie wypełnia się deklaracji, ale trzeba jednak okazać dokument, który potwierdzi nasze ubezpieczenie.
Do szpitala może nas skierować każdy lekarz, nawet nie mający podpisanej umowy z NFZ, ale to my wybieramy placówkę, w której chcemy się leczyć. Na skierowaniu nie ma terminu ważności, bo jest ważne do momentu realizacji.
W szpitalu nie ponosi się kosztów operacji, badań i lekarstw. Wyjątkiem są zabiegi ponadstandardowe, nierefundowane przez NFZ.
Dwa razy do roku można zrobić bezpłatnie RTG, a co cztery miesiące przyjść na kontrolę. Za inne zabiegi trzeba będzie zapłacić, chyba że jest się kobietą w ciąży, która ma prawo do dodatkowych bezpłatnych świadczeń np. leczenia kanałowego.
Raz na pięć lat przysługuje nam darmowa proteza, o ile obejmuje co najmniej pięć zębów w jednej szczęce. Wykaz refundowanych zabiegów powinien znajdować się w gabinecie stomatologicznym.
Jeżeli jest się osobą niepełnosprawną, to można wystąpić do NFZ o sfinansowanie zakupu wyrobów medycznych, które są potrzebne do rehabilitacji. Zlecenie wystawia lekarz określonej specjalności (np. aparat słuchowy - laryngolog).
Do niektórych specjalistów skierowanie jest niepotrzebne. Są to: ginekolog, dentysta, dermatolog, wenerolog, onkolog, okulista i psychiatra.
Bez skierowania leczyć się mogą osoby, które są chore na gruźlicę, inwalidzi wojenni (u każdego specjalisty) i leczące się z uzależnienia.
U specjalistów pacjent ma prawo do darmowych konsultacji i badań. Nie płaci też za większość zabiegów, a gdy jakiś jest płatny, to lekarz ma obowiązek o tym poinformować.
Kobiecie w ciąży przysługuje w pierwszym trymestrze darmowe USG.
Na podstawie tych przepisów pacjenta ma prawo do:
Leczenia - przysługują mu świadczenia zdrowotne zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.
Gdy jego zdrowie jest zagrożone, to ma prawo domagać się natychmiastowej pomocy. Zgłasza się wtedy do lekarza pierwszego kontaktu, na ostry dyżur szpitala lub wzywa karetkę pogotowia.
Z bezpłatnego leczenia skorzysta się po okazaniu dowodu ubezpieczenia, ale jego brak nie może być przyczyną nieudzielenia pomocy.
Pacjent może także złożyć na piśmie oświadczenie, kto po jego śmierci ma prawo zapoznać się z dokumentacją, a gdy nie wskaże takiej osoby, to nawet najbliżsi nie poznają szczegółów choroby.
Personel medyczny bez wiedzy pacjenta nie ma prawa do udostępnienia nikomu informacji na jego temat (obowiązek tajemnicy). Chodzi tutaj zarówno o stan zdrowia i leczenie, jak i fakty z życia prywatnego i zawodowego oraz dokumentacji medycznej.
Pacjent ma prawo wskazać, komu informacje mogą być przekazywane. Tajemnica lekarska obowiązuje nawet po śmierci pacjenta.
Opieki - do opieki ze strony bliskich. Gdy przebywa w szpitalu, to może może się nim opiekować nie tylko personel, ale także ktoś z rodziny.
Inne prawa, które przysługują pacjentowi:
Każda osoba ma prawo do umierania w spokoju i godności. Pacjentowi, który jest w stanie terminalnym przysługują świadczenia zdrowotne, które zapewniają mu złagodzenie bólu.
Do jego obowiązków należy też:
- zlecanie badań laboratoryjnych;
- kierowanie na badania diagnostyczne;
- kierowanie na konsultacje u specjalisty, na zabiegi, do szpitala;
- wypisywanie recept według zalecenia lekarza specjalisty.
Uwaga! Gdy potrzebna jest nam pomoc lekarza np. w nocy lub w święto, to można udać się do każdej przychodni, która prowadzi taki dyżur (informacje dostępne w internecie).Podczas przebywania poza miejscem zamieszkania (np. na urlopie), także przysługuje prawo do bezpłatnej pomocy lekarskiej.
W przychodni nie wypełnia się deklaracji, ale trzeba jednak okazać dokument, który potwierdzi nasze ubezpieczenie.
Uwaga! Jeżeli nie ma się go ze sobą, to i tak lekarz ma obowiązek nas przyjąć.Trzeb tylko złożyć pisemne oświadczenie, że jest się ubezpieczonym, a dowód ubezpieczenia dostarczyć w ciągu 7 dni od wizyty u lekarza, a gdy nasz stan zdrowia wymagał pobytu w szpitalu - w ciągu 30 dni.
Prawa pacjenta w szpitalu
Do szpitala może nas skierować każdy lekarz, nawet nie mający podpisanej umowy z NFZ, ale to my wybieramy placówkę, w której chcemy się leczyć. Na skierowaniu nie ma terminu ważności, bo jest ważne do momentu realizacji.
W szpitalu nie ponosi się kosztów operacji, badań i lekarstw. Wyjątkiem są zabiegi ponadstandardowe, nierefundowane przez NFZ.
Uwaga! Nie potrzebne jest skierowanie do szpitala w tzw. nagłych wypadkach lub w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia.
Prawa pacjenta u dentysty
Dentysta, który ma podpisany kontrakt z NFZ ma obowiązek leczyć wszystkie nasze zęby bezpłatnie. Darmowe jest m.in. usunięcie zęba w znieczuleniu.Dwa razy do roku można zrobić bezpłatnie RTG, a co cztery miesiące przyjść na kontrolę. Za inne zabiegi trzeba będzie zapłacić, chyba że jest się kobietą w ciąży, która ma prawo do dodatkowych bezpłatnych świadczeń np. leczenia kanałowego.
Raz na pięć lat przysługuje nam darmowa proteza, o ile obejmuje co najmniej pięć zębów w jednej szczęce. Wykaz refundowanych zabiegów powinien znajdować się w gabinecie stomatologicznym.
Prawa pacjenta w aptece
Osoba ubezpieczona ma prawo do częściowej lub całkowitej refundacji leków. Szczegółowa lista leków refundowanych dostępna na stronie internetowej NFZ.Jeżeli jest się osobą niepełnosprawną, to można wystąpić do NFZ o sfinansowanie zakupu wyrobów medycznych, które są potrzebne do rehabilitacji. Zlecenie wystawia lekarz określonej specjalności (np. aparat słuchowy - laryngolog).
Wizyta u lekarza specjalisty
Pacjent ma prawo wyboru specjalisty (skierowanie dostanie od lekarza rodzinnego). Wizyta jest bezpłatna.Do niektórych specjalistów skierowanie jest niepotrzebne. Są to: ginekolog, dentysta, dermatolog, wenerolog, onkolog, okulista i psychiatra.
Bez skierowania leczyć się mogą osoby, które są chore na gruźlicę, inwalidzi wojenni (u każdego specjalisty) i leczące się z uzależnienia.
U specjalistów pacjent ma prawo do darmowych konsultacji i badań. Nie płaci też za większość zabiegów, a gdy jakiś jest płatny, to lekarz ma obowiązek o tym poinformować.
Kobiecie w ciąży przysługuje w pierwszym trymestrze darmowe USG.
Prawa osobiste pacjenta
Mają do nich prawo wszyscy pacjenci. Zarówno Ci, którzy ze świadczeń zdrowotnych w ramach ubezpieczenia, jak i ci, którzy leczą się prywatnie. Zostały one zapisane w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.Na podstawie tych przepisów pacjenta ma prawo do:
Leczenia - przysługują mu świadczenia zdrowotne zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.
Gdy jego zdrowie jest zagrożone, to ma prawo domagać się natychmiastowej pomocy. Zgłasza się wtedy do lekarza pierwszego kontaktu, na ostry dyżur szpitala lub wzywa karetkę pogotowia.
Z bezpłatnego leczenia skorzysta się po okazaniu dowodu ubezpieczenia, ale jego brak nie może być przyczyną nieudzielenia pomocy.
Uwaga! Pacjent, który nie godzi się na proponowana metodę leczenia, może zażądać opinii innego lekarza lub domagać się zwołania konsylium.Informacji - ma prawo do pełnej wiedzy na temat stanu swojego zdrowia. Lekarz ma obowiązek wyjaśnić mu w sposób zrozumiały, co mu dolega, wytłumaczyć, jakie badania go czekają, jakie leki otrzyma, na czym polega ich działanie. Prawo do informacji przysługuje również osobie małoletniej, która ukończyła 16 lat.
Pacjent może także złożyć na piśmie oświadczenie, kto po jego śmierci ma prawo zapoznać się z dokumentacją, a gdy nie wskaże takiej osoby, to nawet najbliżsi nie poznają szczegółów choroby.
Personel medyczny bez wiedzy pacjenta nie ma prawa do udostępnienia nikomu informacji na jego temat (obowiązek tajemnicy). Chodzi tutaj zarówno o stan zdrowia i leczenie, jak i fakty z życia prywatnego i zawodowego oraz dokumentacji medycznej.
Pacjent ma prawo wskazać, komu informacje mogą być przekazywane. Tajemnica lekarska obowiązuje nawet po śmierci pacjenta.
Opieki - do opieki ze strony bliskich. Gdy przebywa w szpitalu, to może może się nim opiekować nie tylko personel, ale także ktoś z rodziny.
Uwaga! Pacjentowi podczas badania lub zabiegu ma prawo towarzyszyć osoba bliska.Pacjent może też skorzystać z opieki duszpasterskiej. W sytuacji, gdy pogarsza się jego stan zdrowia zakład opieki zdrowotnej musi umożliwić mu kontakt z duchownym jego wyznania.
Inne prawa, które przysługują pacjentowi:
- prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie (koszty obciążają zakład opieki zdrowotnej);
- prawo do wyrażenia zgody na interwencję medyczną, dotyczy to zarówno dorosłych, jak i również małoletnich, którzy ukończyli lat 16 (w wypadku operacji robi się to na piśmie);
- prawo do dostępu do dokumentacji medycznej (można też na swój koszt zrobić kopię, odpis lub wyciąg).
Intymność i godność
Obowiązkiem personelu medycznego jest postępowanie tak, by nie naruszyć godności pacjenta i zapewnić mu intymność w czasie zabiegu. Uczestnictwo innych osób wymaga jego zgody oraz lekarza, który wykonuje zabieg.Każda osoba ma prawo do umierania w spokoju i godności. Pacjentowi, który jest w stanie terminalnym przysługują świadczenia zdrowotne, które zapewniają mu złagodzenie bólu.
Pacjent, który nie ma ubezpieczenia
Na podstawie ustawy o świadczeniach zdrowotnych prawo do bezpłatnej pomocy mają m.in.:- dzieci oraz młodzież do ukończenia 18. roku życia (podstawą jest dokument potwierdzający wiek);
- kobiety w ciąży i połogu (wymagane zaświadczenie lekarskie);
- osoby w trudnej sytuacji materialnej - uprawnia do tego pisemna zgoda władz miasta lub gminy, na terenie której mieszkają. Zgoda ważna jest przez 90 dni;
- cudzoziemcy, którzy są umieszczenie w strzeżonym ośrodku, areszcie;
- posiadacze Karty Polaka w nagłych wypadkach.
Uwaga! Osoby bezrobotne, które są zarejestrowane w urzędzie pracy także mają prawo do bezpłatnej służby zdrowia. Dowodem jest zaświadczenie z powiatowego urzędu pracy.
Najlepsze poradniki w sieci!
Kliknij i sprawdź»
Komentarze