Wartości niematerialne i prawne





Wartości niematerialne i prawne- czym są i co do nich zaliczamy?

Za wartości niematerialne i prawne uważa się:
  • nabyte prawa (a więc nie wytworzone przez samą jednostkę);
  • szczególnego rodzaju koszty, które stanowią wartości niematerialne.
Do nabytych praw majątkowych zalicza się prawa:
  • nadające się do gospodarczego wykorzystania;
  • o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym, niż rok;
  • przeznaczone do używania na potrzeby jednostki.   

Są to m.in.:

a. autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje;
b. prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych;
c. know-how.

Co jeszcze zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych?

Zalicza się również:

1. Nabytą wartość firmy, która stanowi różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przyjętych aktywów netto.
Uwaga! Różnica ta uwzględnia renomę, pozycję na rynku, dobrą organizację zakupionej jednostki. Nabywca wprowadza do swoich ksiąg wszystkie przejęte składniki majątku w ich aktualnych cenach rynkowych.
2. Koszty zakończonych prac rozwojowych, które jednostka prowadzi na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji i mogące być zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli:
  • a. ściśle ustalono przyszły produkt lub technologię wytwarzania, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określono (wyodrębniając je spośród kosztów innych prac);
  • b. techniczną przydatność produktu lub technologii stwierdzono i odpowiednio udokumentowano;
  • c. koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.

Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych

Wartości niematerialne i prawne podlegają amortyzacji, a sposób odpisów jest taki sam, jak dla środków trwałych.

Dla nabytych praw majątkowych jednostki gospodarcze same określają planowany okres amortyzacji.
Uwaga! Amortyzacja stanowi koszty działalności.
Ustalając okres amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej należy uwzględnić okres ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnej i prawnej. Stosowana metoda amortyzacji powinna odzwierciedlać sposób osiągania korzyści ekonomicznych z danego składnika.

W przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn, które powodują trwałą utratę wartości dokonuje się odpisu amortyzacyjnego wartość (w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
Uwaga! Amortyzacja wartości niematerialnych może trwać najwyżej 5 lat (ustawa dopuszcza jedynie możliwość wydłużenia okresu amortyzacji wartości firmy). Amortyzację wartości firmy dokonuje się metodą liniową i obciąża pozostałe koszty operacyjne. 
Wartości niematerialne i prawne, których jednostka nie przeznacza do używania na własne potrzeby, lecz posiada w celu osiągania korzyści ekonomicznych, które wynikają z przyrostu ich wartości lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowych, zalicza się do inwestycji długoterminowych (nie podlegają one amortyzacji).

Komentarze

Czytaj także...