Działalność gospodarcza koszty uzyskania przychodu

Koszty uzyskania przychodu z działalności gospodarczej

Zapisana w ustawie podatkowej definicja kosztów uzyskania przychodu mówi, że "kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów".

Co można wrzucić w koszty prowadząc działalność gospodarczą?

Przede wszystkim mogą to być wydatki na środki trwałe, do których zalicza się wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą (lub oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy), kupione lub wytworzone we własnym zakresie:
  • budynki, budowle, lokale będące odrębną własnością;
  • maszyny, urządzenia, środki transportu;
  • inne przedmioty, gdy ich przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok.
Następnie kosztami, które podlegają odliczeniu od przychodu są wydatki na wartości niematerialne i prawne.

Zalicza się do nich:
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;
  • spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;
  • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
  • autorskie lub pokrewne prawa majątkowe;
  • licencję;
  • prawa do wynalazków, patentów, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, znaków towarowych;
  • wartość, która stanowi równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub organizacyjnej (know-how).
Poszczególne wartości niematerialne i prawne mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, gdy ich przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok.
Uwaga! Podatnik musi je także wykorzystywać na potrzeby, które są związane z  prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą.
Osoby, które prowadzą działalność gospodarczą mają także prawo skorzystać z amortyzacji podatkowej, która polega na stopniowym wliczaniu w koszty działalności firmy jej wydatków na inwestycje, m.in. na maszyny, nieruchomości, technologie.

W ramach amortyzacji podatnik co roku może wrzucić w koszty określony w ustawie podatkowej procent ich wartości. Gdy stawka amortyzacyjna jakieś maszyny wynosi 20 % (tabelę stawek amortyzacyjnych podaje ustawa), to w takim przypadku oznacza to, że wydatek na zakup takiej maszyny właściciel firmy będzie wrzucał w koszty, a więc amortyzował przez pięć lat.

Jest to korzystne dla fiskusa, bo dana firma w danym roku ma na papierze niższe koszty, a większe zyski, a co za tym idzie płaci wyższy podatek.

Różne wydatki, to przypisane różne roczne stawki amortyzacji. Jeżeli chodzi o budynki niemieszkalne i budowle to ta stawka to 2,5 %, stawka amortyzacyjna dla kotłów i maszyn energetycznych to 7 %, a dla maszyn do robót ziemnych, budowlanych i drogowych - 18 %.
Uwaga! Przedsiębiorca od razu może do kosztów zaliczyć środki trwałe warte mniej niż 3,5 tys. zł.
Istnieją różne metody amortyzacji, dzięki którym można ją przyspieszyć lub opóźnić.

Podatnik, który rozpoczyna działalność gospodarczą oraz  tzw. mały podatnik, u którego przychody ze sprzedaży nie były w poprzednim roku podatkowym wyższe niż kwota 5 176 000 zł,  może liczyć na szczególne preferencje amortyzacyjne.

Może on skorzystać z amortyzacji jednorazowej od wartości początkowej maszyn czy urządzeń (nie wchodzą w to samochody osobowe).

Często (szczególnie małe firmy) prowadzone są we własnym domu czy w mieszkaniu. Jest to sposób na uniknięci kosztów najmu biura. Do tego część wydatków na mieszkanie można wrzucić w koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Jest to część czynszu, opłaty za media (prąd, woda, rachunki za telefon).

Do kosztów firmy zalicza się też:
  • wydatki na remont części biurowej mieszkania, jej malowanie, tapetowanie, wymianę podłogi, okien, drzwi, instalacji elektrycznej, montaż rolet czy żaluzji;
  • wydatki na zakup wyposażenia takiego biura - w meble, sprzęt komputerowy, dywany czy kwiaty doniczkowe.
Uwaga! Podatnik w każdym z tych przypadków musi być przygotowany na to, że będzie musiał wykazać urzędnikowi związek poniesionego wydatku z osiągniętymi przez firmę przychodami.
Oczywiście większość firm nie może obyć się bez samochodu.

Czy zakup samochodu może być wpisany w koszty?

Tak. Ale musi on być zaliczony do majątku firmy, a więc wpisany do ewidencji lub wykazu środków trwałych. Właściciel firmy wpisuje w koszty wydatek na samochód niejako na raty, a więc w formie odpisów amortyzacyjnych. Roczna liniowa stawka amortyzacji samochodów (motocykli) to 20 %.

Tak więc oznacza to, że okres amortyzacji nowego samochodu wyniesie pięć lat.

Jeżeli zakupiono samochód używany dłużej niż 6 miesięcy, to ten okres może być o połowę krótszy. Można też ustalić stawkę amortyzacji indywidualnie, ale tutaj trzeba pamiętać, że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy.

Do kosztów uzyskania przychodu można też zaliczyć większość wydatków związanych z użytkowanie samochodu przez firmę, a więc np. wydatki na paliwo, wymianę oleju, zakup części zamiennych, przeglądy czy koszty napraw.

Gdy na potrzeby firmy używany jest samochód, który nie został zaliczony do jej majątku (np. firma posiada go na podstawie umowy najmu), to do kosztów można zaliczyć jedynie udokumentowane wydatki na samochód, które są związane z potrzebami firmy.

Kwota tych kosztów jest ustalana na podstawie zapisów ewidencji przebiegu pojazdu. 

Podaje się w niej m.in.: datę oraz cel wyjazdu, opis trasy (skąd, dokąd), a także liczbę przejechanych kilometrów. Następnie liczba zapisanych w ewidencji (faktycznie przejechanych) kilometrów mnożona jest prze określoną stawkę ryczałtu za kilometr przebiegu.

Ryczałty samochodowe - stawki za 1 km przebiegu pojazdu

Samochód osobowy o pojemności skokowej

do 900 cm 3 - 0,5214 zł
powyżej 900 cm 3 - 0,8358 zł

Co nie jest kosztem uzyskania przychodu?

Katalog wydatków nieuznawanych za koszty (art.23) znajduje się w ustawie o podatku od dochodów osobistych. Jest on bardzo obszerny i zawiera przeszło 60 czasami mocno rozbudowanych pozycji.

Co zostało wyłączone z kosztów?
  • wydatki na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów;
  • odpisy amortyzacyjne samochodów osobowych w części, która przypada na kwotę przewyższającą równowartość 20 tysięcy euro ich wartości;
  • część składek na ubezpieczenie, która przypada na nadwyżkę wartości samochodu ponad 20 tysięcy euro;
  • straty, które powstały w wyniku likwidacji w pełni umorzonych środków trwałych, gdy środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zamiany rodzaju działalności;
  • podatek dochodowy oraz wartość własnej pracy podatnika;
  • koszty egzekucyjne, które są związane z nie wykonywaniem zobowiązań, grzywnami oraz karami pieniężnymi, które zostały orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenie oraz odsetkami od tych grzywien i kar;
  • kosztem nie są ponadto kary, opłaty oraz odszkodowania i odsetki od tych zobowiązań z tytułu m.in. nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, nie wykonywania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie BHP;
  • odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i podatkowych;
  • kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonywanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczaniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonywanych robót i usług;
  • koszty reprezentacji, szczególnie te poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów (w tym alkohol). Za reprezentację będzie uznany przy tym wydatek na poczęstunek dla kontrahenta;
  • składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy;
  • jeśli forma poniosła wydatki inwestycyjne, a inwestycja została zaniechana, wydatków tych nie można zaliczyć do kosztów uzyskania.
Do jednych z najważniejszych sposób finansowania działalności firmy zalicza się kredyty i pożyczki

Przedsiębiorca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zapłacone odsetki od takich kredytów i pożyczek, ale nie może tam wrzucić spłaconego kapitału.
Uwaga! Kosztem nie są także odsetki naliczone, ale niezapłacone lub umorzone. 

Książki, które warto przeczytać

Książki, które mogą Ci pomóc w rozwinięciu swojego biznesu:

1.  Jak wygrać w biznesie?»
Poznaj fachową instrukcję od A do Z realizacji własnej działalności, tak by cieszyć się niesłabnącymi dochodami. 

2. Grow Your Business - Powiększ swój biznes»
Dostaniesz gotowy przepis, jak poukładać Twoją firmę w taki sposób, aby mieć więcej wolnego czasu dla siebie i dla rodziny.

3. Zwycięska przewaga w biznesie»
Jak budować trwałe relacje z klientem w taki sposób, aby wracał do Ciebie po więcej? Na czym polega zwycięska przewaga w biznesie?

4.  Strategia sukcesu firmy»
W jaki sposób prowadzić coraz bardziej dochodowy biznes i mieć więcej czasu dla rodziny, przyjaciół i na własne przyjemności?

Dowiedz się, dlaczego Przyjazne Firmy zarabiają więcej i przynoszą więcej satysfakcji ich właścicielom. 

Komentarze

Czytaj także...