Jak dokonać zapisu windykacyjnego w testamencie?

Zapis windykacyjny w testamencie

Przy sporządzaniu testamentu odręcznego wiele osób popełnia błąd i zapisuje np. mieszkanie synowi, a działkę jednemu z wnuków. Takie zapisy będą nieważne, więc wola spadkodawcy nie będzie wypełniona.

 
W takim testamencie można wskazać tylko to, kogo powołujesz do spadku i jaką cześć spadku odziedziczą poszczególne osoby.

Uwaga! Aby przekazać konkretne rzeczy, trzeba sporządzić zapisy windykacyjny u notariusza. 

Taki zapis, w przeciwieństwie do zwykłego testamentu pozwala precyzyjnie rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci, a to niejedyna korzyść: osoba, która otrzyma rzecz w zapisie windykacyjnym, staje się jej prawowitym właścicielem z dniem otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy). Nie trzeba wtedy przeprowadzać działu spadku.

Zapis windykacyjny w testamencie daje pewność, że Twoja wola zostanie zrealizowana, i pozwala uniknąć spadkobiercom uciążliwych formalności. W naszym prawie jest dość młody, bo obowiązuje od 2011 r.

Jak dokonać zapisu windykacyjnego?

Aby sporządzić ważny zapis windykacyjny w testamencie, musisz złościć się do notariusza i poinformować go, co i komu chcesz przekazać w zapisie.

Uwaga! Zapis windykacyjny nie może zostać dokonany w zwykłym testamencie napisanym w domu, bo nie będzie wtedy ważny ani pod warunkiem (np. że spadkobierca otrzyma mieszkanie tylko, jeśli wystawi nagrobek spadkodawcy).

Co można przekazać w zapisie windykacyjnym?

Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być:

• rzecz, które należą do spadkodawcy (tj. osoby sporządzającej testament) konkretnie opisane, czyli np. samochód konkretnej marki o konkretnym numerze silnika, konkretny dom/mieszkanie, oznaczona działka, określona biżuteria, obraz;
• prawo majątkowe, np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;
• gospodarstwo rolne;
• użytkowanie, np. prawo dożywotniego zamieszkania przez dziadka czy ciocię w mieszkaniu, które przypadnie w spadku synowi;
• służebność, np. prawo przejazdu przez działkę przypadającą wnukowi przez osobę zamieszkującą nieruchomość sąsiednią. 

Uwaga! Zapisem windykacyjnym nie można przekazać pieniędzy.

Koszty przy zapisie windykacyjnym w testamencie

Notariusz za sporządzenie testamentu notarialnego z zapisem windykacyjnym pobiera opłatę maksymalnie 246 zł (z VAT).  Pobierana jest też dodatkowa opłata - do 7,38 zł (z VAT) za każda stronę aktu (tzw. wypis).

Uwaga! Notariusz nie może pobrać wyższy kwot niż podane powyżej, ale może pobrać niższe. Zanim umówisz się w konkretnej kancelarii, zadzwoń do kilku rożnych w Twojej okolicy i zapytaj o ceny.

Prawa i obowiązki zapisobiercy windykacyjnego

Zapisobiorca windykacyjny (czyli osoba, której coś zapisano w testamencie), tak jak pozostali spadkobiercy, musi uzyskać poświadczenie nabycia spadku (postanowienie sadu lub notarialne poświadczenie dziedziczenia) i zgłosić nabycie spadku do urzędu skarbowego.

Osoba, która otrzyma np. mieszkanie w zapisie windykacyjnym, nabywa je z chwilą śmierci spadkodawcy. Nie musi czekać, aż spadkobierca testamentowy wyda zapisaną rzecz.

Uwaga! Jednak musi uzyskać dokument poświadczający nabycie spadku. W tym celu może (bez czekania innych spadkobierców) złożyć do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Zamiast do sądu może też się zwrócić do notariusza o sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia (koszt: 123 zł + VAT).

 Osoba, która otrzymała zapis windykacyjny, odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości wartości otrzymanej rzeczy.

Uwaga! Zapisobiorca windykacyjny, tak jak pozostali spadkobiercy, może też odrzucić spadek w ciągu 6 miesięcy od chwili, w której dowie się o istnieniu zapisy na jego rzecz.

Otrzymany w zapisie spadek należy zgłosić do urzędu skarbowego w ciągu jednego miesiąca od chwili potwierdzenia nabycia spadku przez sąd lub notariusza. Osoby najbliższe, gdy zgłoszą spadek, zostaną po dokonaniu zgłoszenia zwolnione z podatku.