Wygaśnięcie stosunku pracy

Kiedy wygasa stosunek pracy?

Wygaśnięcie stosunku pracy to jedna z form  rozwiązania umowy o pracę. Do tego rozwiązania umowy dochodzi z mocy prawa i dlatego nie musi być ono dokonane przez oświadczenie pracownika lub pracodawcy.

Wygaśnięcie stosunku pracy najczęściej ma miejsce w przypadkach:

• śmierci pracownika;
• śmierci pracodawcy;
• tymczasowego aresztowania pracownika.

Wygaśnięcie stosunku pracy w przypadku śmierci pracownika 

W przypadku wygaśnięcia stosunku pracy z powodu śmierci pracownika często pozostają po nim prawa majątkowe, które wynikają z wcześniej istniejącego stosunku pracy (np. prawo do zaległej pensji czy ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy).

Uwaga! W takiej sytuacji po zmarłym pracowniku prawa majątkowe przechodzą na członków jego rodziny, a w razie ich braku wchodzą do spadku. 

Prawa majątkowe po zmarłym pracowniku dziedziczą:  małżonek i osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym.

Uwaga! Wszystkie uprawnione osoby dziedziczą prawa majątkowe w równych częściach. 

Pracodawca po wygaśnięciu stosunku pracy z powodu śmierci pracownika sporządza świadectwo pracy i włącza je do części C jego akt osobowych. Z wnioskiem o wydanie przez pracodawcę świadectwa pracy może wystąpić członek rodziny zmarłego pracownika, a także inna osoba dziedzicząca po tym pracowniku.

Wygaśnięcie stosunku pracy w przypadku śmierci pracodawcy 

Stosunek pracy wygasa z dniem śmierci pracodawcy. Dotyczy to firm, które są prowadzone przez osoby fizyczne, ale nie odnosi się np. do spółek prawa handlowego.

Uwaga! Umowa o pracę nie wygasa, jeżeli pracownik zostanie przyjęty przez innego pracodawcę w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy.

W razie śmierci pracodawcy pracownikom, którym wygasły umowy o pracę, należy się odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Należy też wydać świadectwo pracy. Zobowiązani są to tego spadkobiercy zmarłego pracodawcy.

Wygaśnięcie stosunku pracy w przypadku tymczasowego aresztowania 

Stosunek pracy z pracownikiem tymczasowo aresztowanym wygasa po 3 miesiącach przebywania w areszcie, chyba że pracodawca wcześniej rozwiąże z takim pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia.

Uwaga! Samo tymczasowe aresztowanie pracownika nie może być powodem do rozwiązania z nim umowy o pracę. Pracodawca ma jednak prawo zwolnić go dyscyplinarnie, jeżeli przez swoje zachowanie naruszył on  on przepis art. 52 Kodeksu pracy, czyli w czasie trwania umowy o pracę popełnił przestępstwo uniemożliwiające jego dalsze zatrudnianie na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.