Kontrola ZUS na zwolnieniu lekarskim

Kontrola na zwolnieniu lekarskim

Pracodawca i ZUS mają prawo do kontroli pracownika w czasie jego zwolnienia lekarskiego i sprawdzić, czy jest ono zasadne i czy w tym czasie pracownik rzeczywiście się leczy.


Może się tak zdarzyć, szczególnie, gdy pracownik długo choruje, że zostanie on wezwany na spotkanie z lekarzem orzecznikiem ZUS. Również w mieszkaniu pracownika może go odwiedzić osoba kontrująca, np. pracownik działu kadr z zakładu pracy.

Obowiązki osoby kontrolującej

Kontroler musi mieć przy sobie upoważnienie na piśmie, które jest podstawą do przeprowadzenia kontroli u chorego pracownika, wystawione przez pracodawcę lub ZUS. Na upoważnieniu musi być wpisane imię i nazwisko kontrolującego.

Gdy chorego pracownika nie ma w domu

Jeśli podczas zwolnienia lekarskiego pracownik będzie nieobecny w dom, to musi o tym powiadomić pracodawcę, pod jakim adresem będzie przebywał (np. u kogoś z rodziny).

Należy to zrobić, zwłaszcza, gdy lekarz zalecił pracownikowi leżenie w łóżku.

Pamiętaj! Jeżeli kontroler z pracy lub ZUS nie zastanie chorego pracownika w domu, to zanotuje to w protokole i będzie miał prawo przyjść ponownie.

Jeżeli pracownik znów będzie nieobecny w domu, to jego pracodawca zostanie o tym powiadomiony na piśmie.

Pamiętaj! Pracodawca będzie miał wtedy prawo nie wypłacić pracownikowi wynagrodzenia i zasiłku chorobowego. Nie otrzyma on pieniędzy za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Kontrola także przy zwolnieniu na dziecko

Pracownik musi także pamiętać o tym, że gdy będzie miał zwolnienie na opiekę nad chorym dzieckiem (lub innym członkiem rodziny), to musi liczyć się z tym, że zostanie skontrolowany przez pracodawcę.

Osoba kontrolująca może sprawdzać, czy poza pracownikiem nie ma innych domowników, którzy mogliby zapewnić choremu dziecku opiekę.

Praca na zwolnieniu lekarskim

Każda praca zarobkowa wykonywana w czasie zwolnienia lekarskiego może stanowić podstawę do tego, że ZUS nakaże Ci zwrot otrzymanego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami.

Dowodzi tego np. Trybunału Konstytucyjnego (TK) dotyczący prawniczki, która w czasie, gdy była na zwolnieniu lekarskim z powodu urazu psychicznego, udziela porad prawnych (w ramach umowy zlecenia).

Kontrola ZUS

Podczas przeprowadzonej kontroli ZUS dowiedział się o tym i nakazał zwrot ponad 17 tys. zł zasiłku chorobowego. Prawniczka odwołała się do sądu, twierdząc, że w ramach terapii lekarze zalecali jej pracę i kontakt z ludźmi, ale w kolejnych instancjach przegrywała.

Gdy sprawą zajął się Trybunał Konstytucyjny, uznał on że utrata prawa do zasiłku chorobowego w przypadku wykonywania odpłatnej pracy, nawet w niewielkim wymiarze i bez względu na cel tej pracy, jest zgodna z konsytuacją.

Sędzia TK Marek Zubik stwierdził:

"Jeżeli mimo pozostawania na zwolnieniu lekarskim pracownik wykonuje pracę stanowiąca źródło dochodu, wówczas - niezależnie od charakteru tej aktywności zarobkowej - brak jest konstytucyjnego uzasadnienia dla alimentowania takiej osoby przez społeczeństwo". 

Podstawa prawna: wyrok TK z 25 lutego 2014 r. (sygn akt SK 18/13).