Potrącenia z wynagrodzenia pracownika

Potrącenia z wynagrodzenia za pracę

Wynagrodzenie pracownika podlega szczególnej ochronie i pracodawca bez jego zgody nie ma prawa potrącić jakichkolwiek kwot z wynagrodzenia z wyjątkiem przypadków, w których dopuszcza się takie potrącenia na podstawie obowiązujących przepisów.
Na podstawie art. 87 § 1 kp pracodawca z wynagrodzenia pracownika - po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych  - może potrącić tylko następujące należności:

• sumy, które są egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
• sumy, które są egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż alimentacyjne;
• zaliczki pieniężne, które udzielono pracownikowi;
• kary pieniężne, które przewidziane są w art. 108 kp.

Uwaga! Potrąceń można dokonać w podanej wyżej kolejności.

Ile można potrącić z wynagrodzenia za pracę?

Łączna suma kwot egzekwowany na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie innych świadczeń niż alimentacyjne oraz udzielonych pracownikowi zaliczek nie może być wyższa niż połowa wysokości jego wynagrodzenia za pracę, a w zbiegu ze świadczeniami alimentacyjnymi - 3/5 wynagrodzenia za pracę.
Kara pieniężna za jedno przekroczenie nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łączna suma kar pieniężnych nie może być wyższa niż dziesiąta część wynagrodzenia, które przypada pracownikowi do wypłaty po dokonaniu potrąceń z innych tytułów.

Jeżeli chodzi o egzekucje świadczeń alimentacyjnych, nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, a także należności, które przysługują pracownikowi z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej, podlegają zajęciu do pełnej wysokości.

Z wynagrodzenia pracownika odliczane są również w pełnej wysokości, kwoty, które zostały mu wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który nie zachowuje on prawa do wynagrodzenia.

Uwaga! Odliczenie może nastąpić tylko w  następnym terminie wypłaty wynagrodzenia za pracę.

Niezależnie od powyższego wprowadzono także w art. 871 kp dalsze ograniczenie dopuszczalności potrąceń poprzez ustalenie kwoty wolnej od potrąceń (minimalna kwota jaka musi przypaść pracownikowi do wypłaty).

Kwota wynagrodzenia za pracę wolna od potrąceń

Na podstawie tego przepisu wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, które jest ustalane na podstawie odrębnych przepisów, które przysługuje pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne, a także zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych  - przy potrąceniu sum, które są egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż alimentacyjne;
• 75% wynagrodzenia za pracę określonego powyżej - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielanych pracownikowi;
• 90% wynagrodzenia za pracę określonego powyżej - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w  art. 108 kp. 

Uwaga!  Egzekucja świadczeń alimentacyjnych podlega ograniczeniu tylko poprzez określenie górnej granicy potrąceń - 3/5 wynagrodzenia za pracę. W tym przypadku wysokość wynagrodzenia za pracę, które pozostało do wypłaty nie jest limitowana kwotowo i nie obowiązuje tutaj kwota wolna od potrąceń.

Potrącenie bezegzekucyjne na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych nie jest dopuszczalne, gdy:

• świadczenia alimentacyjne maja być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a suma kwot potrącanych łącznie, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych;
• wynagrodzenie pracownika zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Należności inne niż wymienione w przepisach kodeksu pracy, mogą być potrącone pracownikowi  tylko za jego pisemną zgodą. Zgoda pracownika powinna wykazywać konkretną kwotę potrącenia.

W takich przypadkach kwotą wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę - jeżeli potrąca się należności na rzecz pracodawcy;
• 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę - jeżeli potrącane są inne należności. 

Zasady, które dotyczą potrąceń z wynagrodzenia za pracę  stosowane są także do innych świadczeń ze stosunku pracy.

Wysokości kwot wolnych od potrąceń w 2018 r. dla pracowników pełnoetatowych

Wysokości kwot wolnych od potrąceń w 2018 r. dla niektórych pracowników niepełnoetatowych