Jak wypowiedzieć umowę o pracę?

Wypowiedzenie umowy o pracę

Umowa o pracę może być rozwiązana zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika. Najczęściej umowa o pracę jest rozwiązywana przez wypowiedzenie.
Pamiętaj! Za czas wypowiedzenia pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Pracownik ma prawo do wynagrodzenia nawet wtedy, gdy nie ma obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, czyli nie przychodzi do zakładu pracy.




Pracownik, który przebywa na wypowiedzeniu ma prawo skorzystać z dni na poszukiwanie pracy oraz w określonej sytuacji przysługuje mu prawo do ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy oraz odprawa pieniężna.

Gdy zwolnienie z pracy nastąpi z naruszeniem przepisów prawa, to pracownik może się bronić i wystąpić do sądu pracy.

Znaczenie ma rodzaj umowy o pracę

Pamiętaj! Pracodawca nie może powiadomić pracownika o wypowiedzeniu umowy o pracę w sposób dowolny. Musi być zachowany przewidziany prawem termin wypowiedzenia (wyjątkiem jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia).
Długość okresu wypowiedzenia zależna jest od rodzaju umowy o pracę oraz tego, przez jaki okres pracownik był zatrudniony.

Terminowa umowa o pracę

Umowa o pracę okres próbny

Okres wypowiedzenia wynosi:
  • 3 dni robocze, gdy okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
  • tydzień. gdy pracownik został zatrudniony na czas dłuższy niż 2 tygodnie, ale krótszy niż 3 miesiące;
  • 2 tygodnie, gdy okres próbny wynosi 3 miesiące;

Umowa o pracę na czas określony

W tym przypadku pracodawca rozwiązuje ją z upływem terminu na jaki została zawarta i zasadniczo nie można jej wypowiedzieć.
Pamiętaj! Gdy zatrudnienie ma trwać dłużej nić sześć miesiecy, strony (pracodawca i pracownik) mogą przewidzieć w umowie o pracę wcześniejsze jej rozwiązanie z dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Podobnie wypowiada się umowę o pracę zawarta na zastępstwo pracownika (rodzaj umowy o pracę na czas określony) i wtedy czas wypowiedzenia wynosi 3 dni.

Umowa o pracę na czas nieokreślony

Okresy wypowiedzenia tego rodzaju umowy o pracę zależny jest od tego, ile czasu pracownik przepracował w danym zakładzie pracy,który go zwalnia i wynosi on:
  • 2 tygodnie, gdy był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
  • 1 miesiąc, gdy zatrudniony był co najmniej 6 miesiecy;
  • 3 miesiące, gdy jego staż pracy wynosi co najmniej 3 lata.
Na podstawie Kodeksu pracy możliwe jest skrócenie okresu wypowiedzenia, gdy odpowiada to zarówno pracownikowi i pracodawcy, to mogą oni ustalić (już po wręczeniu pracownikowi wypowiedzenia) wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę.

Pracodawca ma prawo jednocześnie skrócić pracownikowi trzymiesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę, maksymalnie jednak do miesiąca.
Pamiętaj! Może tak postąpić tylko wówczas, gdy zakład pracy ogłosił upadłość lub został zlikwidowany. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pracę za pozostałe dwa miesiące.




Rozstanie z pracodawcą

Wypowiedzenie umowy o pracę musi mieć formę pisemną. Pracodawca może wręczyć je pracownikowi osobiście, przesłać pocztą (list polecony) lub przez posłańca. Nawet, gdy pracownik nie podpisze wypowiedzenia umowy o o pracę, ale zostanie o nim poinformowany, to ma ono moc prawną. Odmowa przyjęcia wypowiedzenia nie wstrzymuje jego biegu.

Pracownik po otrzymaniu wypowiedzenia umowy o pracę powinien je uważnie przeczytać. Jeżeli był zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony, to powinien sprawdzić, czy dokument posiada uzasadnienie decyzji o wypowiedzeniu (podobnie przy rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia).

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę powinna być przedstawiona w sposób konkretny oraz szczegółowo (np. opis zaniedbań, jakich dopuścił się pracownik oraz niekorzystnych skutków dla zakładu pracy).
Pamiętaj! Wypowiedzenie musi zawierać informacje o prawie pracownika do odwołania się do sądu pracy.

Dni na poszukiwanie pracy

Pracownik, który został zwolniony z pracy za wypowiedzeniem ma prawo skorzystać z wolnych dni na szukanie nowego zatrudnienia. Liczba dni uzależniona jest od okresu wypowiedzenia.

Pracownik ma prawo do:
  • 2 dni wolnych, gdy okres wypowiedzenia umowy o pracę nie przekracza miesiąca;  
  • 3 dni, przy trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia umowy o pracę.
Za ten czas pracownik otrzyma wynagrodzenie.
Pamiętaj! Dni na poszukiwanie pracy nie przysługują, gdy pracownik rozstaje się z zakładem pracy za porozumieniem stron lub samo wypowiedział umowę o pracę. Dni wolne udzielane są na wniosek pracownika, gdy go nie złoży, to z nich nie skorzysta.

Urlop wypoczynkowy

Pracownik, który został zwolniony z pracy i posiada urlop wypoczynkowy, będzie musiał go pewnie wykorzystać podczas wypowiedzenia. Bez znaczenia jest to, ze mu to nie odpowiada albo wolałby otrzymać pieniądze.
Pamiętaj! Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikowi jedynie wtedy, gdy nie mógł wykorzystać tego urlopu (np. był chory). Pracodawca ma obowiązek go wypłacić w ostatnim dniu zatrudnienia, bo inaczej pracownik ma prawo domagać się odsetek karnych za opóźnienie.

Likwidacja stanowiska pracy

Odprawa pieniężna będzie przysługiwać pracownikowi, który spełnił łącznie dwa warunki:
  • przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest niezależna od pracownika i leży po stronie pracodawcy (np.likwidacja zakładu pracy lub poszczególnych stanowisk);
  • pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników.
Wysokość odprawy pieniężnej zależna jest od stażu pracy pracownika w danym zakładzie pracy.

I tak ma prawo do:
  • jednomiesięcznego wynagrodzenia, gdy pracował krócej niż 2 lata;
  • dwumiesięcznego wynagrodzenia, gdy był zatrudniony od 2do 8 lat;
  • trzymiesięcznego wynagrodzenia, gdy jego staż pracy w danym zakładzie pracy był dłuższy niż 8 lat.

Odwołanie do sądu pracy

Jeżeli zdaniem pracownika wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione lub niezgodne z prawem, to ma on prawo odwołać się do sądu pracy.

Powinien to zrobić w ciągu:
  • 7 dni, gdy umowa o pracę została rozwiązana za wypowiedzeniem;
  • 14 dni, gdy został zwolniony dyscyplinarnie.
W pozwie można zażądać uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, a gdy umowa wygasła - przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

Jeżeli sąd uzna racje pracownika, to może on wrócić do pracy. Będzie też miał prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące (1 miesiąc, gdy okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosił 3 miesiące).

Jeżeli sąd przyznając pracownikowi rację, uzna jego żądania za niemożliwe do spełnienia, to zasądzi na jego rzecz odszkodowanie od zakładu pracy w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesiecy.

Komentarze

Czytaj także...