Mobbing w pracy

Mobbing w miejscu pracy

Kodeks pracy wyjaśnia: mobbing to działanie lub zachowanie, które dotyczy pracowników lub jest skierowane przeciwko pracownikowi i polega na uporczywym oraz długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, który wywołuje u niego zaniżona ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników (art. 943 § 2 kp).

Uwaga! Pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi.

Mobbing to zjawisko, które najczęściej oznacza różne formy nękania psychicznego.

Uwaga! Nękanie będzie uznane za mobbing, gdy będzie ono trwało przez określony czas. Przepisy kodeksu pracy nie wskazują minimalnego okresu, który jest niezbędny do zaistnienia mobbingu, ale z uwagi na przesłankę uporczywości  długotrwałości przyjęto, ze jednorazowe zachowanie nie będzie wystarczające dla postawienia zarzutu mobbingu. 

Pracownik, u którego mobbing wywołał roztrój zdrowia, ma prawo dochodzić  od pracodawcy zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę, która doznał. Podmiotem odpowiedzialnym za mobbing będzie zawsze pracodawca, który nie dopełnił obowiązku przeciwdziałania mobbingowi i nie ma tutaj znaczenia to, czy pracownika mobbingował pracodawca (lub osoba, która działa w imieniu pracodawcy), czy też inny pracownik.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2007 r. (II PK 31/07): ustawowe przesłanki mobbingu powinny być spełnione łącznie oraz według reguł dowodowych ((art. 6 kc) - winny być wykazane przez pracownika, który z tego faktu wywodzi skutki prawne. Na pracowniku też spoczywa ciężar udowodnienia, że wynikiem nękania był rozstrój zdrowia.

Jeżeli pracownik z powodu mobbingu rozwiązał umowę o pracę, to przysługuje mu prawo do dochodzenia od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Odszkodowanie posiada charakter kompensacyjny i jego celem jest jest naprawienie szkody, jaką pracownik poniósł na wskutek mobbingu.  W tym przypadku, oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę musi być złożone na piśmie wraz z przyczyną, która uzasadnia rozwiązanie umowy.

Przyjmuje się także, że pracownik może z powodu mobbingu rozwiązać umowę o pracę  za wypowiedzeniem, jaki i bez wypowiedzenia.

Uwaga! Jeżeli pracownik rozwiązuje z powodu mobbingu umowę o pracę bez wypowiedzenia to może dochodzić od pracodawcy zarówno odszkodowania, które jest przewidziane  w art. 943 § 4 kp (z tytułu mobbingu), jak też odszkodowania, o którym mowa w art. 55 § 11 kp (z tytułu rozwiązania umowy w związku z dopuszczeniem się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika).  

Test na mobbing

Ponieważ mobbing jest często mylony z innymi przejawami naruszania praw pracowniczych, takimi jak dyskryminacja, przemoc w miejscu pracy czy molestowanie, sprawdź krótką listę kontrolną, która sumuje najbardziej charakterystyczne zachowania i działania o charakterze mobbingu.

Sprawdź, czy to mobbing

1. Czy w ostatnim czasie spotykałeś się z nieuzasadnioną krytyką Twojej pracy lub życia prywatnego, ze strony kogokolwiek w środowisku pracy?

TAK  NIE

2. Czy zostałeś odizolowany fizycznie lub społecznie od reszty współpracowników?

TAK  NIE

3. Czy ktokolwiek zaniża Twoje zaangażowanie w pracę?

TAK  NIE

4. Czy otrzymujesz nadmierną ilość pracy, tzn. nie do wykonania w ustalonym terminie lub niedostosowaną do Twoich możliwości?

TAK  NIE

5.  Czy ktokolwiek obraża Cię w pracy? 

TAK  NIE

6. Od jakiego czasu występują te działania?

od kilku lat     od pół roku    od miesiąca

Uwaga! Jeżeli większość zaznaczonych odpowiedzi brzmi  TAK,  możesz znajdować się w grupie ryzyka. Jeżeli działania trwają od pół roku narażenie na mobbing wzrasta. Wyniki tej ankiety nie świadczą o tym, że jesteś jego ofiarą. Lista ma charakter orientacyjny, abyś mógł obiektywnie ocenić, czy znajdujesz się w grupie ryzyka.

Pozew o zadośćuczynienie/odszkodowanie z tytułu stosowania mobbingu